Bakspoken: is jouw paard schrikachtig tijdens het rijden?

Heb jij weleens zo’n situatie meegemaakt dat je het niet aan zag komen dat je paard schrok? Of is jouw paard eigenlijk tijdens elke rit schrikkerig in bepaalde hoeken? Lijkt het alsof jouw paard spoken ziet? Ik geef je graag een aantal tips mee uit de praktijk, die jij kunt toepassen als je paard schrikkerig is. Laten we beginnen!

Voordat we verdergaan naar de 9 tips, wil ik je er wel op wijzen dat spanning in de omgang of tijdens het rijden serieus moet worden genomen. Bouwt je paard veel spanning op, probeer dan de oorzaak te vinden. Een paard kan moeite hebben om te ontspannen door zijn of haar karakter, een gebrek aan zelfvertrouwen of bijvoorbeeld een trauma uit het verleden. Er kunnen veel redenen zijn waarom een paard schrikachtig is tijdens het rijden. Ook een fysiek probleem kan leiden tot spanning of een slecht passend zadel. Neem het gedrag van je paard serieus en raadpleeg bij twijfel je dierenarts, zadelpasser of behandelaar.

Tip 1. Hoe veilig is de omgeving?

Als jouw paard meestal schrikkerig is in een (buiten)bak, probeer je dan eens te verplaatsen in de belevingswereld van je paard. Een paard wil zich graag veilig voelen bij je. Want stel je nu eens voor dat je samen aan het rijden bent en er zit wel ineens een wolf in de bosjes? Dan zul je moeten vluchten om te overleven. Bij een paard is het vluchtinstinct nog steeds intact, zij hebben het namelijk niet meegekregen dat wij de roofdieren in een dierentuin hebben gestopt. Met uitzondering van de wolven dan. ;) Een paard leeft in het hier en nu en zal altijd alert moeten blijven om te kunnen overleven.

Tip 2: Zintuigen

De volgende tip heeft er dus mee te maken of je paard voldoende overzicht heeft in de buitenbak. Kan je paard de hele omgeving scannen of is er bijvoorbeeld een heuvel aan een zijde van de bak, waar je niet overheen kunt kijken? Dit kom ik namelijk regelmatig tegen. De paarden horen van alles achter de heuvel gebeuren, maar kunnen niet meteen bepalen wat het geluid is dat ze horen. Is het onveilig? Moet ik vluchten? Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld dichte begroeiing of hoge schuttingen rondom een rijbak. Ondanks dat je er niet veel aan kunt doen dat die heuvel of schutting er staat, is het wel goed om te weten wat de reden is waarom je paard zo schrikkerig is in die ene hoek. 

Tip 3: Wat is er gebeurd in het verleden?

Het kan natuurlijk ook zo zijn dat er wel een keer iets in die enge hoek is gebeurd. Misschien is er een hond uit de bosjes gesprongen of een eend bijvoorbeeld. Iets waar je paard enorm van is geschrokken. Het kan dan goed zijn dat je paard dit heeft onthouden en voortaan bij dezelfde hoek blijft schrikken of spanning blijft opbouwen. Dit kan het geval zijn als je paard daarna niet meer tot ontspanning is gekomen in de hoek waar iets is gebeurd. 

Tip 4: Investeer in jullie relatie en communicatie

Als je objectief hebt gekeken naar de situatie, dan kun je een plan van aanpak maken. Het belangrijkste uitgangspunt is een goede relatie en dan met name heldere communicatie tussen jullie. Het vertrouwen dat je samen opbouwt is van groot belang voor het plezier dat jullie aan elkaar beleven. Paarden willen echt graag een kudde met je vormen als jouw bijdrage waardevol voor ze is. Een paard legt letterlijk zijn leven in jouw handen. Bied jij dan voldoende kwaliteit zodat je paard zich veilig kan voelen bij je? Het is echt de moeite waard om te investeren in jullie relatie en communicatie. Op deze manier kun je je paard ook begeleiden als het een keer echt spannend wordt. Je creëert namelijk marge in situaties dat je afhankelijk bent van jullie communicatie. Je kunt namelijk een keer pech hebben dat er wel een hond of een zwaan achter jullie aan komt. Een paard zal altijd een vluchtdier blijven, maar je kunt er wel invloed op uitoefenen dat een schrikreactie minder hevig is.

Tip 5: Begin bij jezelf

Vind je het zelf ook spannend in de hoeken of ben je zelfs angstig geworden om in de bak te rijden met je paard? Probeer dan zelf de ontspanning te vinden voordat je je paard ophaalt. Als je zelf moeite hebt om te ontspannen, dan kan je paard ook gespannen worden. Je paard gaat dan al een spannende situatie in en dan heb jij ook nog spanning erbij. Je paard kan op dat moment niet op jou bouwen en zal zichzelf moeten redden. Dit gaat vaak gepaard met veel spanning bij zowel het paard als bij jou als ruiter. Ben je echt angstig geworden, zoek dan hulp en blijf hier vooral niet mee rondlopen. 

Tip 6. Met zes benen op de grond

Deze tip is heel waardevol gebleken bij mijn eigen paarden en bij de paarden van mijn lesklanten. Neem de tijd om de hele rijbaan te ontdekken vanaf de grond. Zeker bij onervaren of schrikkerige paarden is het heel belangrijk dat ze kunnen ontspannen bij jou. Of je nu buiten gaat wandelen, in de rijbak aan de slag gaat of tijdens een buitenrit. Het uitgangspunt van deze ervaring is het ontspannend is voor je paard en voor jou. Voordat je begint met samen te werken, ga je eerst samen zijn en ontdekken. Staan er pylonen in de hoek? Ga ze samen ontdekken. Is er iets te zien in die enge hoek? Ga dan samen stil staan en blijf zelf ook ontspannen doorademen. Geef het goede voorbeeld aan je paard en verkramp niet in je lijf. 

Tip 7. Laat je paard kijken

Wat je vaak hoort is dat mensen hun paard juist door de enge hoek gaan rijden. “Zet hem maar even goed aan het werk in de hoek”. Stel nou eens dat jij iets hebt gehoord in de hoek wat je gespannen maakt, maar je krijgt geen mogelijkheid om te onderzoeken wat het is. Kun jij die gedachte dan loslaten of blijf je ermee bezig? De kans is groot dat je paard ermee bezig blijft. Je paard heeft nog niet kunnen bepalen wat dat geritsel in de bosjes was. Is het een wolf? Of is het niet gevaarlijk en kan ik weer verder lopen? Staat je paard ineens op de rem en trekt iets zijn aandacht? Laat je paard dan wel kijken. Zo kan je paard registreren wat er gebeurt. Blijf zelf doorademen en wacht totdat je paard weer uit de bevriezing is gekomen. Zodra je paard een teken van ontspanning laat zien dan bekrachtig je dit door tegen je paard te praten en een bemoedigende kriebel te geven. Let hierbij bijvoorbeeld op de ademhaling, het orenspel, knipperen van de ogen en het laten zakken van de hals.

Tip 8. Forceer niet

Zodra je paard begint te ontspannen dan kun je je paard uitnodigen om een stapje dichterbij de hoek te gaan zetten. Laat je paard wel bepalen hoeveel stapjes dit zijn. Investeer je tijd hierin, want dit zijn belangrijke momenten in jullie relatie. Het is een valkuil om je paard meteen weer de hoek in te vragen zodra er iets van ontspanning terugkomt. Je loopt het risico dat dit een te grote stap is op dit moment en dat je paard weer terugvalt in de spanning. Besteed je tijd aan het terugvinden van de ontspanning, dan is de kans groot dat je paard in de volgende situaties sneller ontspannen wordt. Je paard krijgt meer zelfvertrouwen en ook jouw begeleiding hierin is goud waard voor jullie relatie.

Tip 9: Blijf niet met angst rondlopen

Is de spanning bij jezelf of bij je paard te groot en ben je angstig geworden? Blijf er dan niet mee rondlopen. Zelfs als je al jaren angst hebt dan is het zeker mogelijk om je plezier weer terug te vinden. Gun jezelf dat plezier en je paard ook! Neem gerust contact met mij op, want ik begeleid jou en je paard hier graag bij. 

Tenslotte hoop ik dat je iets aan deze tips hebt gehad, want dat is mijn doel van dit artikel. ;) Investeer in de relatie met je paard en jullie hebben zoveel plezier van en met elkaar. Besef je ook dat het opbouwen van een goede relatie en heldere communicatie tijd kost. Gun jezelf en je paard dan ook deze tijd en heb niet teveel verwachtingen. Go with the flow en geniet van jullie reis samen. Veel succes met oefenen! Heb je vragen? Stel ze dan gerust in de reacties onder dit artikel. 

Warme groet,

Bianca Sjaardema van Puur Paardners